Ewangelia Jezusa Chrystusa według św. Łukasza

W owym czasie, gdy ludzie Go słuchali, opowiedział im przypowieść: Zbliżał się do Jerozolimy, a ci, którzy Go słyszeli, uwierzyli, że królestwo Boże zaraz się zjawi.

Oto, co mówi: «Pewien człowiek szlachetnego rodu udał się do dalekiego kraju, aby otrzymać tytuł królewski, a potem wrócić. Wezwał dziesięciu swoich sług i powierzył każdemu sumę równą minucie; po czym rzekł do nich: «Podczas mojej nieobecności sprawcie, aby te pieniądze przyniosły zysk»”.»

Ale jego rodacy go nienawidzili i wysłali za nim poselstwo z oświadczeniem: «Nie pozwolimy, aby ten człowiek został naszym królem».»

Gdy powrócił po objęciu tronu, wezwał sługi, którym powierzył pieniądze, aby się dowiedzieć, ile każdy z nich zarobił.

Pierwszy mężczyzna wystąpił i powiedział: «Panie, suma, którą mi powierzyłeś, przyniosła dziesięć razy więcej». Król odpowiedział: «Doskonały, oddany sługo! Skoro okazałeś się niezawodny w tak małej sprawie, otrzymaj władzę nad dziesięcioma miastami».»

Drugi człowiek podszedł i powiedział: «Panie, suma, którą mi powierzyłeś, przyniosła pięciokrotny zysk». Do niego także król rzekł: «Ty też sprawuj władzę nad pięcioma miastami».»

Ostatni przyszedł i powiedział: «Panie, oto ta suma, którą mi powierzyłeś. Trzymałem ją owiniętą w płótno. Bałem się bowiem ciebie: jesteś człowiekiem surowym, odbierasz to, czego nie położyłeś, i żniesz to, czego nie posiałeś».»

Król odpowiedział: «Twoimi własnymi słowami potępię cię, niegodny sługo! Wiedziałeś, że jestem surowy, że odbieram to, czego nie złożyłem, że zbieram to, czego nie zasiałem. Czemu więc nie oddałeś moich pieniędzy kantorowi? Po powrocie odebrałbym je z odsetkami».»

Wtedy król rzekł do stojących tam: «Zabierzcie mu tę sumę i dajcie temu, który ma dziesięć razy więcej». Odpowiedzieli: «Panie, on już ma dziesięć razy więcej!»

«Mówię wam: Każdemu, kto ma, będzie dodane; a temu, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. A tych moich przeciwników, którzy nie pozwolili mi panować nad sobą, przyprowadźcie tu i zabijcie na moich oczach».»

Po tych słowach Jezus udał się do Jerozolimy.

Pielęgnowanie owocności wiary

Jak przypowieść o kopalniach objawia nam duchową sztukę sprawiania, aby otrzymany dar przynosił owoce..

Dzisiejsi chrześcijanie, rozdarci między aktywizmem a lękiem przed porażką, mogą rozpoznać siebie w słudze, który zakopuje swój skarb. Ta przypowieść, często odczytywana jako «sąd o działaniu», w rzeczywistości mówi... radość Królestwa, które rośnie wraz z okazywaniem zaufania. Podważa nasz stosunek do misji: po co ukrywać to, co nam powierzono? I jak odpowiadamy Temu, który pyta: «Dlaczego nie wpłaciłeś moich pieniędzy do banku?».»

1. Umieść fragment w odpowiednim kontekście: Król, oczekiwanie, odpowiedzialność.
2. Przeczytaj przypowieść: zaufanie, bojaźń i objawienie serca.
3. Rozwijanie osi: powierzonego daru, śmiałej inicjatywy, duchowej płodności.
4. Podejmowanie działań: sprawianie, by przynosiły one owoce w naszych sferach życia.
5. Implikacje teologiczne, medytacja i współczesne wyzwania.

Król na drodze do Jerozolimy

Łukasz sytuuje tę przypowieść w napięciu: Jezus «był blisko Jerozolimy». Uczniowie oczekiwali natychmiastowego objawienia się Królestwa; Jezus jednak zapowiada jego nieobecność i powrót. Dworzanin, który odchodzi, «aby otrzymać królestwo», jest zapowiedzią Chrystusa wstępującego na mękę: odchodzi, aby panować z Krzyża, a następnie powróci, aby sądzić według owocności życia.

Ta historia jest zaskakująca: dziesięciu sług otrzymuje po minucie – równowartość około trzymiesięcznego wynagrodzenia – ale tylko jeden mówi o tym obszerniej. Interesująca jest zatem nie sama kwota, ale wewnętrzna skłonność do «skromnego», a zarazem całkowitego daru. Łukasz przedstawia trzy postawy: tę, która odważa się zaryzykować wszystko, tę, która angażuje się z umiarem, i tę, która powstrzymuje się ze strachu.

Przypowieść porusza pokusę, która pozostaje aktualna do dziś: biernego oczekiwania na nadejście Królestwa zamiast dążenia do niego już teraz. Jezus koryguje tę niecierpliwość, przypominając nam, że czas oczekiwania jest czasem owocowania. «Prowadzenie interesów» oznacza działanie, tworzenie, przekształcanie; w tym przypadku nie dla zysku materialnego, lecz dla duchowego wzrostu. Słowo «bank» staje się wówczas symbolem przelewu: oddania swojego życia w strumień boskiego zaufania.

Poprzez kontrast między strachem a wiarą Łukasz przygotowuje drogę do Jerozolimy: wejście w logikę Królestwa wymaga zainwestowania strachu przed sądem w Miłość zaufanie Mistrzowi.

Serce sługi, zwierciadło ucznia

Przypowieść o kopalniach podsumowuje wszystko’Ewangelia Miłosierdzia Aktywny: Bóg powierza każdemu człowiekowi coś do pielęgnowania – samo życie, wiarę, otrzymane dary. Powrót króla objawia prawdę o służbie: nie rozliczenie, lecz objawienie serca.

Pierwszy sługa nie przypisuje sobie zysku: «Twoja mina przyniosła dziesięć kolejnych»; wszystko pochodzi od Pana. Ta roztropność świadczy o prawdziwej wierze: działaniu bez przywłaszczania sobie owoców. W zamian nagrodą jest misja: «Zarządzaj dziesięcioma miastami»; otrzymany dar rodzi szerszą odpowiedzialność.

Drugie postępuje mniej, ale pozostaje w dynamice wzrostu. Ostatnie natomiast uosabia religijną sztywność: «owija dar w płótno», gest pogrzebu, symbol martwej wiary. Jego lęk wypacza obraz Mistrza: widzi surowego Boga, podczas gdy Pan hojnie powierza. To odwrócenie pokazuje, że lęk zabija relację, podczas gdy zaufanie otwiera ją na życie.

W ten sposób pytanie «Dlaczego nie wpłaciłeś moich pieniędzy do banku?» staje się boskim wyzwaniem skierowanym do każdego chrześcijanina, który stoi w miejscu: dlaczego nie oddałeś serca działaniu łaski? Dlaczego lękałeś się zamiast współpracować?

Dar powierzony: początkowe zaufanie

Każde życie chrześcijańskie zaczyna się od depozytu: kopalnia symbolizuje wiarę, słowo, oddech otrzymany na chrzcie. Bóg daje bezwarunkowo, a potem się wycofuje, by zrobić miejsce wolności. Oto tajemnica Wcielenia: Bóg ufa, zanim jeszcze zostanie udowodnione.

To zaufanie wymaga aktywnej odpowiedzi. Przyjmowanie bez działania przerywa strumień dawania. Wiara umiera, gdy nie jest dawana. Pieniądze «uśpione» symbolizują ukryte Słowo, niedzielone, strzeżone jak sekret. Każdy uczeń słyszy wtedy: «Powierzyłem ci moje życie; co zrobisz z tym skarbem?”

Odważna inicjatywa: ryzykowanie płodności

Król nie oczekuje konkretnych rezultatów, lecz inicjatywy. Wezwanie Chrystusa brzmi następująco: «Róbcie dobre interesy», czyli zainwestujcie swoją kreatywność, swoją aktywną wiarę, swoją odwagę. Miłość Rozmnaża to, na co się odważy; strach zamraża to, co chce chronić.

W dynamice Królestwa ryzyko nie jest porażką, lecz oznaką zaufania. Wierny sługa śmiało odważa się bez gwarancji; wie, że łaska przynosi owoce w dawaniu, a nie w paraliżującej roztropności. Ta duchowa śmiałość przywołuje logikę krzyża: tracić, aby zyskać, dawać, aby otrzymać.

Płodność duchowa: owoc zaufania

Tekst kończy się paradoksalnym stwierdzeniem: «Kto ma, temu będzie dodane». Jezus ponownie odwraca tu logikę świata. W Królestwie płodność przyciąga płodność: ci, którzy postępują zgodnie z łaską, otrzymują jeszcze więcej, ponieważ zaufanie rośnie wraz z praktyką.

Mistrz nie nagradza wydajności, ale lojalność Pewny siebie. Każda owocna «kopalnia» staje się znakiem Królestwa zasianego w historii. Życie chrześcijańskie nie jest zatem ekonomią zasług, lecz obiegiem życia: «owocem, który pozostaje» (J 15, 16), jest owoc Miłość który jest podany bez obliczeń.

Aby rozkwitło w naszych sferach życia

Te słowa Chrystusa przenikają całą naszą rzeczywistość:

• W życiu wewnętrznym, Chodzi o pielęgnowanie wiary poprzez regularną modlitwę i powierzanie swoich talentów tchnieniu Ducha Świętego, a nie pysze i strachowi.
• W życiu rodzinnym, Każdy akt służby i przebaczenia zwiększa wspólnotę, niczym mały kapitał duchowy, który z czasem przynosi owoce.
• W życiu zawodowym, Uczciwa praca, tworzenie uczciwej wartości, zachęcanie innych: to wszystko są sposoby na «gromadzenie» otrzymanej łaski.
• W misji kościelnej, Chodzi o to, aby być świadkiem: głosić, nauczać, służyć; inwestować wiarę w świat, zamiast wycofywać ją w obliczu obojętności.

«Bank» symbolizuje zatem żywą tkankę naszych relacji międzyludzkich, miejsce, w którym dawanie krąży i wytwarza dobro wspólne.

Tradycja i zakres teologiczny

Ojcowie Kościoła długo rozważali tę przypowieść. Orygenes dostrzega w niej stopnie organizacja pożytku publicznegoŚwięty Jan Chryzostom, wezwanie do odpowiedzialności wspólnotowej; Święty Augustyn, Ostrzeżenie dla pastorów: zakopaną kopalnią jest Słowo, którego nie głoszono. Tomasz z Akwinu reinterpretuje tę boską ekonomię jako pedagogikę: Bóg nagradza według współpracy z łaską, a nie według ilości uczynków.

Duchowo złoże kopalniane przewiduje, że Duch ŚwiętyPodczas powrotu Króla (Paruzji) każdy będzie musiał zdać sprawę nie z powrotu, ale z relacji. Pieniądze to tylko przypowieść: «złożona wartość» to żywa wiara.

Oczekiwanie na powrót oświeca chrześcijańską nadzieję: nie jest to arbitralny osąd, ale objawienie prawdziwego oblicza Mistrza – nie wierzyciela, lecz Oblubieńca, który przychodzi, aby zebrać owoce Miłość.

Wchodząc w radość Mistrza

1. Przeczytaj Ewangelię powoli (Łukasza 19,11-28) prosząc o wyjaśnienie znaczenia słowa «bank».
2. Określ, co w jego życiu pozostaje «zawinięte w tkaninę».
3. Aby nazwać talent lub łaskę, które zostały uśpione.
4. Wymagaj śmiałości wynikającej z zaufania, a nie ostrożności wynikającej z kontroli.
5. Podjąć konkretny akt płodności: modlić się, nauczać, tworzyć, jednać.

Medytacja staje się zatem uczestnictwem: Królestwo buduje się poprzez gesty, które je uwidaczniają.

Obecne wyzwania: nasz strach przed ryzykiem

Dzisiaj wielu postrzega wiarę jako coś, co należy zachować: strach przed ośmieszeniem, strach przed osądem, duchowe znużenie. W świecie niepewności wciąż istnieje pokusa, by zachować wiarę w czystości – owinąć ją w folię, «aby ją zachować w czystości». Jezus jednak nie szuka ostrożnych sług; szuka owocnych świadków.

Współczesnym wyzwaniem jest odwaga pielęgnowania wiary produktywnej: nie gromadzenie religijnych osiągnięć, lecz pozwolenie łasce działać w historii. Wymaga to pogodzenia wolności z posłuszeństwem, inicjatywy z poddaniem się. Chrześcijanin nie jest właścicielem kopalni: sprawia, że wydaje ona owoce dla chwały Bożej i dobra świata.

Odpowiedź na lęk leży w kontemplacji krzyża: to właśnie tam daleki Król otrzymuje swoją koronę. Jego «powrót» rozpoczyna się za każdym razem, gdy serce odważy się kochać bez gwarancji.

Modlitwa

Panie Jezu, Królu wierny i sprawiedliwy,  
Ty, który powierzasz swoje dary w ciszy swego odejścia,  
naucz nas owocności zaufania.  

Nie pozwól nam zakopać łaski, którą otrzymaliśmy,  
ale udostępnijmy nasze ręce do Twojej pracy.  
Daj nam radość służyć Ci bez kalkulacji,  
i siłę, by podjąć ryzyko Miłość Królestwa.  

Kiedy wrócisz, niech nasze życie da świadectwo  
nie ze względu na nasze zasługi, ale ze względu na waszą hojność.  
Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.  
Amen.  

Odpowiadając na wezwanie Króla

Przypowieść o minach nie jest traktatem o ekonomii duchowej, lecz zaproszeniem do owocowania. Bóg nie gani za marność rezultatu, lecz za brak zaufania. Każda mina przywrócona do życia jest aktem nadziei: Królestwo wzrasta dzięki duszom, które odrzucają bezczynność.

Odpowiadając na pytanie: «Dlaczego nie wpłaciłeś moich pieniędzy do banku?»
— to wybór bycia przedsiębiorczym uczniem Królestwa, rzemieślnikiem łaski w realiach świata.

W rzeczywistości

• Zaczynać każdy dzień od wyraźnego aktu zaufania.
• Odkryj swój wewnętrzny talent, który możesz wykorzystać w służeniu innym.
• Aby głosić ewangelię tam, gdzie panuje cisza.
• Powierz swoje obawy Bogu, zamiast ukrywać je pod płaszczykiem bezczynności.
• Aby dołączyć do bractwa, w którym dary się mnożą.
• Pamiętanie o owocach, które już otrzymaliśmy, pielęgnuje wdzięczność.
• Zakończ dzień modlitwą, w której odmówisz sprawy związane z bieżącymi zainteresowaniami.

Odniesienia

1. Ewangelia według św. Łukasza 19, 11-28.
2. Orygenes, Homilie o Łukaszu.
3. Święty Jan Chryzostom, Komentarz do Ewangelii Mateusza, homilia 78.
4. Święty Augustyn, Kazanie 179.
5. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, II-II, pp. 23-27.
6. Benedykt XVI, Jezus z Nazaretu, tom 2.
7. Katechizm Kościoła Katolickiego, §§ 1889-1930.