1° Osoba i era proroka. – Jego imię, Habakuk, pochodzący od korzenia habaq, Słowo «embrasser» oznacza «obejmujący« lub, według innych, ‘ten, który obejmuje« (forma »Αμβαχούμ”, nadana mu przez Septuagintę, jest nieścisła. Święty Hieronim i Abarbanel tłumaczą je jako „zapaśnik”; ale ta interpretacja nie znajduje potwierdzenia w praktyce). Wydaje się, że imię to było rzadkie wśród Hebrajczyków, ponieważ występuje tylko tutaj i w Księdze Daniela 14:32 i nast.
Brakuje nam niemal całkowicie autentycznych szczegółów dotyczących pochodzenia i życia proroka Habakuka (te, które można znaleźć u kilku starożytnych autorów żydowskich i chrześcijańskich, dotyczące jego biografii, śmierci, grobu itd., są praktycznie bezwartościowe). Tytuł jego księgi po prostu informuje nas o jego roli jako Nabi, proroka (por. 1,1). Być może ostatnie dwa wersy jego pięknej pieśni, tak jak są one odczytane w tekście hebrajskim (3,19; zob. komentarz), dają nam podstawę do wniosku, że był kapłanem, a przynajmniej lewitą, ponieważ zdają się sugerować, że zajmował się pieśniami sakralnymi i muzyką świątynną. Jest mało prawdopodobne, aby mylono go z jego imiennikiem wspomnianym przez Daniela, ponieważ ten ostatni należy do późniejszego okresu.
Tylko jedna kwestia jest pewna w odniesieniu do chronologii życia Habakuka: napisał on swoje proroctwa przed chaldejskim najazdem na Judeę (605 r. p.n.e.). Wkrótce przekonamy się, że ten najazd stanowi główny temat jego proroctwa. Co więcej, jego posługa nie mogła rozpocząć się znacznie wcześniej niż w tej dacie, ponieważ wyraźnie zapowiada, że omawiane nieszczęście nastąpi za życia pokolenia, do którego się zwraca (1,5). Według niektórych egzegetów prorokował za panowania króla Manassesa (698-643 r. p.n.e.); według innych za panowania Jozjasza (641-610 r. p.n.e.) lub dopiero za panowania Jojakima (610-599 r. p.n.e.). Trudno jest ustalić tę kwestię z całą pewnością ze względu na brak wystarczających danych (istotny punkt: jeśli Habakuk miał do czynienia z poważnymi wyrzutami wobec swoich rodaków (por. 1, 3-4), to wyrzuty te nie wskazywały na wyjątkowo złą sytuację moralną i nie wskazywały na bałwochwalstwo; z czego możemy wnioskować, że napisał swoją księgę albo po reformie religijnej króla Manassesa (pod koniec jego panowania), albo po reformie Jozjasza, około 630 r.).
2° Temat i podział książki. – Podobnie jak proroctwo Nahuma, proroctwo Habakuka od samego początku jawi się jako pełne zagrożeń. W istocie, w niezwykle dramatyczny sposób, zapowiada inwazję Chaldejczyków, potężnego, okrutnego i nieodpartego ludu, na królestwo Judy, a następnie przyszłą zagładę tych wrogów ludu Bożego.
Dzieli się na dwie bardzo odrębne części, napisane prozą, a drugą wierszem. Pierwsza, odpowiadająca dwóm pierwszym rozdziałom (1, 2-2, 20), przepowiada w poruszającym dialogu między Panem a prorokiem najpierw karę, jaką Bóg wymierzy za pośrednictwem Chaldejczyków swemu zwyrodniałemu ludowi (jest to pierwszy akapit tej części (1, 2-17)); następnie karę dla samych Chaldejczyków, którzy stali się jak bałwochwalcy z własnej woli (jest to drugi akapit (2, 1-20)). Część drugą (3, 1-19) stanowi psalm liryczny o wielkim pięknie, w którym Habakuk, po przepowiedzeniu strasznego przyjścia Boga, który wybiega ze swego mieszkania w niebie, aby zniszczyć grzeszników i zbawić sprawiedliwych (3, 1-15), przedstawia uczucia, jakie rodzą się w duszy dobrych ludzi pod wpływem spełniania niebiańskich wyroków.
W tej kompozycji panuje doskonała jedność i nie ma powodu, by twierdzić, jak twierdzą niektórzy egzegeci, że między powstaniem pierwszej a drugiej części musiał upłynąć pewien czas, ani nawet, według innych autorów, że trzeci rozdział nie jest dziełem proroka Habakuka (autentyczność 2,9-20 również była kwestionowana). «Bliski związek myśli, wzajemne i nieustanne relacje między poszczególnymi grupami wersetów, identyczność stylu, w rzeczywistości nie pozostawiają miejsca na uzasadnione wątpliwości» (egzegeta protestancki).
3° Jako pisarz, Habakuk to klasyka w stylu Joela, Micheasza i Nahuma. Jego księga to prawdziwe arcydzieło; łączy w sobie bogactwo i wigor z głęboką wzniosłością zarówno treści, jak i formy. Maluje i przedstawia tematy w niezrównany sposób. Posługuje się szeregiem rzadkich i wybitnych wyrażeń i formuł, które są jego unikatowymi i wywołują uderzający efekt. Ostatni hymn jest jednym z najbardziej podziwianych utworów literatury sakralnej «ze względu na śmiałość koncepcji, wzniosłość myśli i majestat dykcji» (Fulcran Vigouroux).
Z doktrynalnego punktu widzenia «Habakuk jest prorokiem wiary. Zrozpaczony widokiem cierpień, jakie jego lud wkrótce będzie musiał znosić z rąk okrutnych, zmysłowych i bałwochwalczych wrogów, pozostaje głęboko przekonany, że wiara ostatecznie zwycięży i przyniesie wyzwolenie (por. jego słynne słowa, 2,4: Sprawiedliwy będzie żył dzięki swojej wierze»Przedstawia dwa królestwa będące w konflikcie: królestwo tego świata, rządzone przez króla Chaldei, oraz królestwo Boga, rządzone przez pomazańca Pańskiego (3:13). Bóg pomoże swemu pomazańcowi osiągnąć zwycięstwo; z tego wynika, że królestwo Boże nie zginie. Widzimy z tego, że choć początek księgi jest groźny dla Żydów, reszta jest dla nich bardzo pocieszająca, ponieważ zapowiada upadek tych, którzy chcieli ich zniszczyć.
Do najlepszych komentarzy katolickich należą: w starożytności Teodoret z Cyrus, Narracje w duodecim Prophetas i św. Hieronima, Komentarz w Prophetas minores. W czasach nowożytnych: F. Ribera, In librum duodecim Prophetarum commentarii, Antwerpia, 1571; Sanchez, Jak. W Prophetas minores i Baruch, Lyon, 1621.
Habakuka 1
1 Proroctwo, które prorok Habakuk miał w wizji. 2 Jak długo, Panie, będę Cię błagał, a Ty mnie nie wysłuchasz? Czy będę wołał do Ciebie: «Przemoc!», a Ty mnie nie wyzwolisz? 3 Czemu pokazujesz mi nieprawość i rozważasz cierpienie? Zniszczenie i przemoc są przede mną. Powstają kłótnie i niezgoda. 4 Z tego powodu prawo umiera i sprawiedliwość nie ogląda już światła dziennego, gdyż niegodziwcy biorą górę nad sprawiedliwymi, dlatego prawo pojawia się wypaczone. 5 Spójrzcie na narody i zdumiewajcie się, zdumiewajcie się. Bo Ja uczynię coś za waszych dni, w co nie uwierzylibyście, nawet gdyby wam ktoś o tym opowiadał. 6 Oto Ja wzbudzę Chaldejczyków, lud dziki i porywczy, który rozprzestrzenia się na rozległe przestrzenie ziemi, aby zająć siedziby, które nie są jego. 7 Jest straszliwy i groźny, a z niego samego pochodzi jego prawo i wielkość. 8 Jego konie są lżejsze niż lamparty, żarliwsze niż wieczorne wilki. Jego jeźdźcy pędzą naprzód, nadciągają z daleka, lecą jak orły chętne do pożerania. 9 Wszyscy ci ludzie przychodzą, aby stosować przemoc, ich chciwe oczy patrzą przed siebie, gromadzą jeńców jak piasek. 10 On drwi z królów i książąt, śmieje się ze wszystkich twierdz, sypie kurz i zdobywa je. 11 Potem huragan nadchodzi i przechodzi, a on staje się winny, jego siła, to jest jego Bóg. 12 Czyż nie jesteś od początku, Panie, Boże mój, Święty mój? Nie umrzemy, Panie, Ty utwierdziłeś ten lud w sprawiedliwości, O moja Skało, utwierdziłeś go w karności. 13 Twoje oczy są zbyt czyste, by widzieć zło, i nie potrafisz myśleć o cierpieniu. Czemu patrzysz na zdrajców i milczysz, gdy niegodziwcy pożerają sprawiedliwszego od siebie? 14 Więc traktujesz ludzi jak ryby w morzu, jak gady, które nie mają przywódcy. 15 On bierze wszystko na haczyk, wciąga w sieć, zbiera w sieć i dlatego jest w radośćJest radosny. 16 Dlatego składa on ofiary swoim sieciom i składa kadzidło swoim sieciom rybackim, bo dzięki nim jego udział jest bogaty, a jego pokarm soczysty. 17 Czy będzie nadal opróżniał swoją sieć i bezlitośnie mordował narody?.
Habakuka 2
1 Chcę stanąć na swoim stanowisku, umieścić się na wieży strażniczej i obserwować, co powie mi Pan i co odpowiem na naganę, która zostanie mi udzielona. 2 I odpowiedział mi Pan, mówiąc: Zapisz widzenie i wyryj je na tablicach, aby było widoczne. 3 Jest bowiem jeszcze widzenie na czas oznaczony, które szybko się zbliża i nie zawodzi; jeśli się opóźnia, czekaj go, bo na pewno nadejdzie, nie zawiedzie. 4 Ten, w czyjej duszy wzrasta pragnienie, nie idzie prawą drogą, ale sprawiedliwy z wiary swojej żyć będzie. 5 A co więcej, wino jest zdradliwe. Nie ostoi się człowiek zuchwały, który pożądał sobie łaknienia tak wielkiego jak Szeol, który, jak śmierć, jest nienasycony; gromadzi wokół siebie wszystkie narody i gromadzi wszystkie ludy. 6 Czyż nie będą wszyscy wypowiadać o nim przysłów, baśni i zagadek? Powiedzą: Biada temu, kto gromadzi to, co nie jest jego, jak długo to potrwa? Zaciąga coraz większy dług. 7 Czyż nie powstaną nagle wierzyciele twoi, czy nie obudzą się twoi oprawcy, a ty nie staniesz się ich łupem? 8 Ponieważ złupiłeś wiele narodów, wszystkie ludy, które pozostały, złupią ciebie z powodu przelanej krwi ludzkiej, przemocy zadanej krajowi, miastu i wszystkim jego mieszkańcom. 9 Biada temu, kto gromadzi niesprawiedliwe zyski dla swego domu, aby wysoko zbudować swe gniazdo i uniknąć nieszczęścia. 10 Umyśliłeś hańbę swojego domu, wytracając liczne narody; zgrzeszyłeś przeciwko sobie. 11 Bo kamień ze ściany będzie wołał, a belka z konstrukcji mu odpowie. 12 Biada temu, kto buduje miasto na krwi i zakłada miasto na niesprawiedliwości. 13 Czyż nie jest to wolą Pana Zastępów, aby narody pracowały dla ognia, a narody trudziły się na próżno? 14 Bo ziemia będzie pełna poznania chwały Pana, jak wody wypełniają morze. 15 Biada temu, co zmusza bliźniego swego do picia, i tobie, który wylewasz na niego swój gniew, aż się upije, by patrzeć na jego nagość. 16 Nasyciłeś się hańbą zamiast chwały; pij i ty, i pokaż swój brak obrzezania, kielich prawicy Pańskiej obróci się przeciwko tobie, hańba okryje twoją chwałę. 17 Ponieważ przemoc, której doświadczyłeś Liban spadnie na ciebie, podobnie jak zagłada zwierząt zdruzgotanych strachem, z powodu przelanej krwi ludzkiej i gwałtu zadanego krajowi, miastu i wszystkim jego mieszkańcom. 18 Jaki jest cel rzeźbionego wizerunku, dla jego autora rzeźby, odlanego bożka i wyroczni kłamstw, tak że autor tego dzieła powierza mu się, kształtując ciche bóstwa? 19 Biada temu, kto mówi do drzewa: «Wstań!» albo «Obudź się!» do niemego kamienia. Czyż może on nauczać? Oto jest pokryty złotem i srebrem, a nie ma w nim tchnienia życia. 20 Lecz Pan jest w swojej świątyni świętej, milczcie przed Nim, cała ziemio!.
Habakuka 3
1 Modlitwa proroka Habakuka. W formie lamentu. 2 Panie, usłyszałem, co głosiłeś; jestem przepełniony bojaźnią, Panie. Przez wieki, daj poznać swoje dzieło; przez wieki, daj je poznać. W gniewie swoim pamiętaj o miłosierdziu. 3 Bóg pochodzi z Temanu, a Święty z góry Paran (Sela). Jego majestat okrywa niebiosa, a ziemia jest pełna Jego chwały. 4 To blask podobny do światła wschodzącego słońca, promienie emanują z jego rąk, w tym tkwi jego moc. 5 Śmierć kroczy przed nim, a paląca gorączka depcze mu po piętach. 6 Zatrzymał się i sprawił, że ziemia zadrżała, spojrzał i wstrząsnął narodami, odwieczne góry rozpadły się, starożytne wzgórza zawaliły się, on podążył swoimi dawnymi ścieżkami. 7 Widziałem, jak trzęsą się namioty Kuszanów, drżą namioty ziemi Moabu. 8 Czyż na rzeki gniewa się Pan? Czyż na rzeki płonie Twój gniew, na morze wybucha Twoja furia, gdy jedziesz na swoich koniach, na swoich rydwanach zbawienia? 9 Twój łuk jest odsłonięty, twoje strzały to przysięgi, które złożyłeś (Sela). Rozłupujesz ziemię potokami. 10 Góry Cię ujrzały i zadrżały, przepłynęła rzeka wody, otchłań dała słyszeć swój głos, wyciąga ręce ku górze. 11 Słońce i księżyc pozostały na swoim miejscu, kroczymy w blasku Twoich strzał, w blasku Twojej włóczni. 12 W gniewie włóczysz się po ziemi, w gniewie depczesz narody. 13 Wyszedłeś, aby wybawić swój lud, aby wybawić swojego Pomazańca, zburzyłeś dom niegodziwych, zniszczyłeś go od góry do dołu (Sela). 14 Przebiłeś strzałami przywódcę jego bandy, który rzucił się, by mnie rozproszyć, krzycząc z radości, jakby zamierzali pożreć nieszczęśnika w jego legowisku. 15 Pod kopytami swoich koni stąpasz po morzu, po masie wielkich wód. 16 Usłyszałem ten głos i moje wnętrzności się poruszyły, na jego dźwięk moje usta zadrżały, rozkład wniknął do moich kości, a kolana zadrżały pode mną, ponieważ muszę czekać w spokoju na dzień udręki, kiedy wróg wystąpi przeciwko mojemu ludowi, aby go uciemiężyć. 17 Bo wówczas drzewo figowe nie zakwitnie, nie będzie czego zbierać w winnicach, zanikną owoce drzewa oliwnego, a pola nie dadzą żywności, owce znikną z owczarni i nie będzie już wołów w oborach. 18 I będę się radował w Panu, i weselił w Bogu mojego Zbawiciela. 19 Pan Bóg jest moją siłą, On sprawia, że moje nogi są chyże jak nogi jelenia i pozwala mi stąpać po wyżynach. Do mistrza muzyki, z moimi instrumentami strunowymi.
Notatki do Księgi Habakuka
1.5 praca, w którą nie uwierzyłbyś. Święty Paweł posługuje się tymi słowami (zob. Dzieje Apostolskie, 13, 40-41), przeciwko Żydom, którzy odrzucili Jezusa jako Mesjasza, zapowiadając im nieszczęścia, jakie ich spotkają, a których symbolem byli ci, którzy przybyli do ich przodków z ramionami Chaldejczyków.
1.7 Chaldejczycy z własnej woli wymierzają sprawiedliwość i nakładają ciężary.
1.8 Wieczorne wilki, to znaczy, którzy biegają nocąi są tym zwinniejsze i szybsze, im więcej wycierpiały głód przez cały dzień.
1.10 Książęta por. Daniel, 1, 3.
1.14 brak przywódcy bronić, chronić.
2.4 Zobacz Jana 3:36; Galatów 3:11. Ale sprawiedliwi, itd.; słowa, które św. Paweł (zob. Rzymianie, 1, 17; Hebrajczycy, 10, 38) dotyczy wiary w Jezusa Chrystusa i w dzieło odkupienia.
2.5 można rozumieć nie tylko jako odnoszące się do Nabuchodonozora, ale także do samej monarchii chaldejskiej.
2.7 Prorok odnosi się tutaj do Medów i Persów, którzy pod wodzą Cyrusa zaatakowali imperium chaldejskie i zniszczyli je pod wodzą Baltazara, wnuka Nebukadnesara.
2.9 Nieszczęście, itd. To samo jest powszechnie tłumaczone przez króla Babilonu.
2.12 Zobacz Ezechiela 24:9; Nahuma 3:1. krew. Widzieć Ezechiel, 22, 2.
2.13 Ludzie pracują, itd., to znaczy, że ich dzieła zostaną strawione przez ogień. Por. Jeremiasz, 51, 58.
2.15 Kielich, itp.; nawiązanie do starego zwyczaju, zgodnie z którym w trakcie posiłków ten sam kubek podawano od jednego gościa do drugiego.
2.17 Liban ; nazwa, którą prorocy nadali Jerozolimie. będzie na ciebie liczyć., por. Izajasz, 37, 24.
2.20 Zobacz Psalm 10:5. Jego święta świątynia, Wyrażenie często używane w odniesieniu do samego nieba; tutaj może mieć takie znaczenie.
3 Większość Ojców Kościoła i wielu egzegetów interpretuje tę modlitwę wyłącznie w odniesieniu do przyjścia Mesjasza; Kościół zaś, w swoim obrzędzie liturgicznym, zapożyczył z niej różne fragmenty, odnosząc je do Jezusa Chrystusa. Inni uważają, że można ją interpretować dosłownie w odniesieniu do powrotu z niewoli.
3.3 Bóg przychodzi, itd.; aluzja do tego, co powiedział Mojżesz. Zobacz Powtórzonego Prawa, 33, 2. ― Faran odnosi się tutaj do Arabii Petraea, gdzie Bóg ukazał swoją chwałę na górze Synaj, gdy ogłosił tam swoje prawo (zob. Exodus 19, w. 16 i następne). Habakuk wspomina to wydarzenie jako obietnicę przyszłego wyzwolenia Izraela przez wszechmoc Boga.
3.8 aluzja do przejścia przez Morze Czerwone (Exodus rozdz. 14) i Jordanu (Jozue rozdz. 3).
3.10 Jego ręce ; czyli jego fale.
3.11 Słońce, itd.; nawiązanie do cudu, o którym mowa w Jozue, 10, 12-13.
3.13 Chrystus, Lub namaszczony, To znaczy, poświęcony, ustanowiony; co jest właściwe Mojżeszowi, którego Bóg ustanowił, aby zbawił swój lud. Izajasz nazywa (45:1) Cyrusa Chrystus Boży. Ale Mojżesz, podobnie jak Cyrus, był tylko wyobrażeniem Chrystusa par excellence, Jezusa Chrystusa.
3.15 Nawiązanie do przejścia Izraelitów przez Morze Czerwone i rzekę Jordan.
3.19 THE Wysokości, góry i wzgórza.
